Czym są Flatbread? Podpłomyki – smak dzieciństwa
Pamiętacie makaron robiony przez babcię do niedzielnego rosołu, jajecznicę ze świeżym szczypiorkiem, który wczesnym rankiem został zerwany prosto z ogródka i pyszne ciasto drożdżowe, którego zapach rozchodził się po całym domu? To wszystko kojarzy się z beztroskim czasem, który spędzało się u babci. Dla tych, którzy tęsknią za smakami dzieciństwa mamy niespodziankę. Pamiętacie podpłomyki, a może tęsknicie za proziakami? Poznajcie staropolskie Flatbreads!
Staropolska tradycja
Cienkie, słonawe placki były uznawane za zamiennik klasycznego chleba już w średniowieczu. Obecnie można je jeść na sucho i bez żadnych dodatków, z ziołowymi dipami lub wykorzystać je jako podstawę do… pizzy. Podpłomyki najczęściej były przygotowywane na mocno rozgrzanych kamieniach, później na blaszce nad ogniem, a dzisiaj… dla fanów smaków z dzieciństwa nic nie stoi na przeszkodzie, aby podpłomyki przygotować w piekarniku lub na suchej patelni.
Czasami podpłomykiem nazywano… próbny wypiek chleba. Dlaczego? Ponieważ wyrabiany był z tego samego przepisu, co chleb, a ponadto – w jakiś sposób trzeba było sprawdzić, czy piec jest wystarczająco nagrzany, aby upiekł się chleb właściwy. Jednak zdarzało się również, że korzystało się również nagrzanego po pieczeniu piekarnika, a z resztek ciasta wyrabiało się właśnie podpłomyki. Z ciekawostek – mało kto wie, że w okresie świątecznym podpłomyk spełniał zadanie dzisiejszego opłatka.
Poznaj sekret smaku
Zastanawiacie się z czego robi się tradycyjne podpłomyki? Przepis jest banalnie prosty i nie wymaga wielkich umiejętności kulinarnych. Jego podstawowym składnikiem jest zwykła mąka pszenna (+/- 2 szklanki). Następnie dodaje się szklankę ciepłej wody, szczyptę soli, a w zależności od upodobań – czarnuszkę, cebulę, zioła lub inne przyprawy. W niektórych rejonach jednym ze składników jest również odrobina mleka lub zakwasu i kilka łyżek oleju. Tak przygotowaną masę ugniata się i formuje tworząc płaskie placki.
Wersja podkarpacka – proziaki
Jednak nie w całym kraju jada się klasyczne podpłomyki. Na podkarpaciu i we wschodniej części Polski zwykło się nazywać je proziakami. Obecnie wpisane są na Listę Produktów Tradycyjnych. Różnią się one tym, że do wszystkich składników dodaje się jeszcze sodę oczyszczoną, a czasami również zsiadłe mleko czy kwaśną śmietanę – dlatego na proziaki czasami mówi się sodziaki, czy łosuchy. Dzięki sodzie są one odrobinę bardziej pulchne i wyglądem przypominają bardziej racuchy niż klasyczne podpłomyki. Właśnie w takiej formie wypieka się je od ponad 150 lat. Z czym najlepiej smakują proziaki? Podawane na ciepło, posmarowane prawdziwym masłem lub maczane w sosie czosnkowy, a następnie popijane schłodzonym mlekiem, maślanką lub kefirem. Jeśli lubicie słodkie wersje kultowych przysmaków do ciasta możecie dodać odrobinę cukru, a po upieczeniu posmarować je miodem lub dżemem.
Która wersja bardziej przypadła Wam do gustu – tradycyjna czy podkarpacka? A może sami spróbujecie swoich sił w wypiekaniu podpłomyków i poznacie smak dzieciństwa swoich rodziców?
